Erfgoed activiteiten

Morse Code - Cher Ami.wmv
Morse Code film.wmv

Info

Morse als immaterieel erfgoed, heeft zijn oorsprong in de telegraaf diensten om daarna gebruikt te worden binnen de draadloze communicatie, zowel professioneel als in de hobby.

Ondanks de verdere digitalisering, wordt morse nog steeds gebruikt binnen de radioamateur gemeenschap en specifieke diensten (special forces, bakens, etc) en wel om verschillende redenen:

Het aanleren van de morsecode, is een “tijdsintensief” gebeuren van enkele maanden met dagelijks een aantal uren oefening. De methode die meestal gebruikt wordt, is de “Koch” methode waarbij men op volle snelheid begint met een aantal eenvoudige karakters en nadien verschillende karakters toe voegt, totdat het volledig alfabet gekend is.

Door de opkomst van de smartphone met bijbehorende apps, zoals IZ2UUF, is het niet meer nodig om de “training” geïsoleerd uit te voeren.
Deze IZ2UUF app in Google Play die codes zend en nadien de gezonden codes uitspreekt, laat je toe om je training door te voeren in de wagen, op het openbaar vervoer of zelfs tijdens het wachten in een spreekzaal.

Zo wordt door innovatie de nieuwste technologische ontwikkeling op communicatievlak, de smartphone, gebruikt om de oudste vorm van draadloze communicatie aan te leren.

Ook de apparaten hebben een hele evolutie doorgemaakt.
De eerste radio toestellen waren “vonkenzenders” gebruikt als noodzender aan boord van schepen.
Deze eenvoudige toestellen waren niet selectief, hadden geen ontvanger en bedoeld om over alle golflengtes heen een noodsignaal uit te zenden.

Om een volwaardige zend-ontvanger te bouwen, was heel wat kennis en kunde nodig. In WO1 had men een wagen nodig voor het transport van een zend-ontvanger. De radioamateurs, de naam was toen nog onbestaand, waren de pioniers op radio-communicatie en steevast elektronica specialisten (ook dit woord bestond nog niet). Alles moest zelf gebouwd worden, dikwijls door gebruik te maken van componenten die er niet voor bedoeld waren. Inventiviteit was alom.


Door de jaren heen, werd alles “verkleind, waardoor zoals bij QRP Labs er een scala aan miniatuur transceivers voor zelfbouw op de markt kwam, met eigenschappen waarvan het einde nog niet in zicht is. Het gebruik van microprocessoren, een digitaal onderdeel, werd essentieel en ging zelfs de bestaande analoge circuits vervangen. De huidige “radio-ontwikkelaar”,  werkt nog zelfden met analoge circuits, maar gebruiken “programmacode” in hun “software defined radio” met ongekende en onmogelijk geachte communicatievormen tot gevolg. Hierdoor is zelfs communicatie “onder het ruisniveau” mogelijk, zoals bij de digitale mode van WSJT, Week signal transmission waar men de maan gebruikt als “reflector” om Earth-moon-earth communicatie te kunnen doen.


Voor de manuele uitzendingen werd “de pomp” stilaan vervangen door “de paddles” als een semi-automatische seinsleutel, een staaltje van technisch vakmanschap.

Maar zonder antenne, had een radio maar een beperkte reikwijdte en dus weinig nut. Snel werd duidelijk dat de antenne de “herkennings factor” was van een radiostation, zeker tijdens de wereldoorlogen, waardoor het “clandestien” uitzenden en zich snel kunnen verplaatsen, essentieel werden om niet “gepakt” te worden.

De eerste zendantenne’s voor lange afstand, nu nog gekend als de “wereldomroep” waren immens groot. Ook het gebruik van meerdere frequenties maakten de bouw van antennes niet eenvoudiger. De eerste “multiband” antenne techniek, gebaseerd op een open voedingslijn of “kippenladder” met bijhorende antennetuner, kent nog steeds zijn toepassing, maar was niet bepaald klein en onzichtbaar. Deze noodzaak heeft een aantal innovatieve ontwikkelingen teweeg gebracht, zoals de loopantenne en de EH antenne voor beperkte frequentiebanden of de multi-band antennes zoals de EzMilitary of de StepIR multiband beam.

Zonder de nodige energievoorziening, was het uitzenden van berichten niet mogelijk.

In veel situaties zoals bij de wereldomroep en scheepvaart was de energiebehoefte zeer groot en kon er enkel met zware generatoren of net-gekoppelde systemen gewerkt worden.

Echter de vereisten aan een voeding voor een morse zend-installatie zijn hoog, daar het vermogen van de zender op het ritme van het signaal tussen 0% en 100% geschakeld wordt.

Deze specifieke vereisten, dwongen veel zend-installaties om te investeren in dure voedingen, zelfs voor beperkt vermogen of het gebruik van batterijen, zoals in de ground-to-air installaties van de luchtvaart.

Door de logge loodzuur batterijen werd het weerom een hele klus om “transporteerbare” zendinstallaties te maken, meestal was de batterij vele malen groter dan de transceiver.

Ook hier heeft de technologie en het vakmanschap een evolutie ondergaan en heeft men de zonne energie ontdekt als mogelijke bron.

Voor portabele installaties is zelfs een opvouwbaar paneel met bijbehorende batterij een draagbaar alternatief, zodat het gewicht beperkt wordt.

De nieuwste ontwikkelingen in batterij-chemie, zijn dan ook een nieuw “onderzoeksdomein” voor radioamateurs wereldwijd zoals OH8STN off-grid power station, een noodzaak om “ten velde” en met “zonne-energie” radioverbindingen te kunnen maken.

De uitdagingen, naar draagbaarheid, storingsvrije omvormers en optimale configuraties van zonnepanelen en “laadsystemen”, maken dat de oplossingen niet zomaar voor de hand liggen en ook hier het experimenteren en verder bekwamen noodzakelijk is om tot een werkbare oplossing te komen. 



Ondanks dat morse de oudste “radiocommunicatie” vorm is met zijn meer dan 100 lentes, is het einde ervan naar technologische ontwikkelingen niet in zicht.

Door zijn eenvoud en universeel karakter zal morse nog lang een onderdeel blijven van de radiocommunicatie van alle radioamateurs wereldwijd en wordt het nog veelvuldig gebruikt in situaties waar weinig energie en verre verbindingen dienen gemaakt te worden, zoals noodbakens, satellieten, trackers, boeien en bakens, ruimtevaartuigen ….

Promo materiaal

Flyer Satelliet morse grondstation

flyer AO100 RST.pdf

Stippen en Strepen

stippen_en_strepen.pdf

Munten en kits

Software

Morse decoder ON4ABS

Het menselijk gehoor en brein is nagenoeg niet te evenaren als je morse moet decoderen.

Wanneer morse digitaal gegenereerd wordt, lijkt het nog enigszins te lukken, maar wanneer er manueel wordt geseind, is het voor een computer nagenoeg onmogelijk om foutloos te decoderen.

Het herkennen van patronen en klanken is iets wat zeer veel rekenkracht vereist, toch is Marc erin geslaagd om met een stukje software zowat de beste morse decoder te maken, die momenteel gratis te verkrijgen is.

Ontworpen om eventueel te draaien op een Arduino, loopt deze software nu al op een windows PC.

Hoe je de software gebruikt en hoe je desnoods een SDR ontvanger koppelt aan deze sofware, kan je terug vinden op de webstek ON4ABS Tools/CW4ABS.


Deze decoder zal bijdragen tot het behoud van morse als “immaterieel erfgoed” en de jeugd in staat stellen morse te decoderen, door enkel gebruik te maken van een windows PC en een WebSDR.

IZ2UUF smartphone App

Geschiedenis

Baarle-Hertof 1915-1919 MN 7

Morse Baarle Hertog 1917.pdf

Cher Ami

Cher Ami.pdf